COLUMN


Het museum van de ploeg

Geert-Jan van der Burgt

freelanceonderzoeker

Waaraan denkt u bij de woordcombinatie museum en ploeg? Waarschijnlijk eerder aan de Groningse kunstkring De Ploeg dan aan een museum voor agrarische werktuigen. Toch sluit ik niet uit dat - met of zonder een verbod op het gebruik van Roundup - de ploeg na tien eeuwen trouwe dienst in het museum terechtkomt.

In mijn werk als freelanceonderzoeker heb ik momenteel veel te maken met koolstofopslag in de bodem. Dat is mogelijk door het organischestofgehalte te verhogen. Ja, gestuurd door politieke drijfveren kan ook landbouwgrond worden ingezet om het massale vliegverkeer en 130 km per uur op de snelweg nog wat langer mogelijk te maken. Die koolstofopslag in de akker in de vorm van organische stof blijkt echter nog niet mee te vallen. Samengevat: het kost moeite om die koolstof in de grond te stoppen en te houden. Het gaat om een doorgaand proces van evenwicht vinden tussen extra aanvoer en afbraak van organische stof. Om een hoger niveau organische stof in stand te houden, moet je tot in lengte van jaren extra CO2 blijven aanvoeren. Al die aanvoer levert uiteindelijk geen koolstofvastlegging meer op, maar nog wel CO2-uitstoot. De moeite die je moet doen om die aanvoer in stand te houden, brengt namelijk vaak extra CO2-uitstoot met zich mee. Tel uit je winst, maar niet heus.

'Het kost moeite om koolstof in de grond te stoppen en te houden'

Zijn die miljoenen die jaarlijks bij het ministerie van LNV beschikbaar komen voor deze politieke keuze dan uitsluitend een werkgelegenheidsproject voor beleidsmedewerkers, vrachtwagenbedrijven, compostmakers en onderzoekers, zoals ik? Nee, maar dan zijn wel heldere keuzes nodig. Je kunt het evenwicht in de bodem beïnvloeden door meer organische stof toe te voegen, maar ook door de ploeg te laten staan en daardoor de afbraak te verminderen. Dat mes snijdt aan twee kanten. Het evenwicht verschuift naar méér organische stof in de grond (= koolstofvastlegging) en je verbruikt met niet-kerende grondbewerking minder brandstof en stoot dus minder CO2 uit.


Dus ja, ik hoop over twintig jaar een uitnodiging te ontvangen voor de opening van het nieuwe museum van de ploeg. Misschien wordt mijn naam daar nog ergens genoemd. Is het niet vanwege de bijdrage aan de niet-kerende grondbewerking, dan wel vanwege de bijzondere vooruitziende blik. Misschien komt er in het museum wel een lijst met de namen van de voorlopers en de early-adopters van de NKG. Dan komt u uw naam wellicht ook nog tegen...

Geert-Jan van der Burgt is freelanceonderzoeker

Geert-Jan van der Burgt richtte Van der Burgt Agrarische Diensten op in 2012. Het stikstofbemestingsadvies voor de akkerbouw en vollegrondgroenteteelt is zijn specialiteit. Daarnaast runt Van der Burgt samen met zijn compagnon het landbouwbedrijf Veld en Beek tussen Renkum en Doorwerth.